پارگی غضروف زانو یکی از رایج ترین آسیب های ورزشی می باشد. از آنجائیکه عملا در این آسیب دیدگی مینیسک زانو آسیب می بیند لذا نام پارگی غضروف یک نام گمراه کننده می باشد.

 در بین هر مفصل زانو دو مینیسک وجو دارد که هرکدام از فیبروکارتیلیج سفت تشکیل شده است از این رو به این آسیب دیدگی پارگی غضروف زانو می گویند. این مینیسک ها تقریبا به شکل نیم دایره بوده و اطراف آن به طور قابل توجهی ضخیم می باشد. مینیسک زانو در روی پلاتوی تیبیا ( روی استخوان ساق) بین استخوان ساق و ران واقع شده است. وظیفه مینیسک افزایش سازگاری مفصل زانو بوده و بعنوان ضربه گیر در فعالیتهای تحمل وزن عمل می کند.

در زمان خم شدن زانو استخوان ران بروی استخوان ساق حرکت چرخشی و لغزشی دارد. اگر خم شدن زانو بوسیله یک نیروی پیچشی ایجاد شود مینیسک زانو در بین دو استخوان جمع می شود. حال اگر مقدار این نیرو بیش از حد باشد باعث پارگی مینیسک زانو می شود.

علائم ونشانه های پارگی غضروف زانو

از آنجائیکه مینیسک زانو دارای عصب نمی باشد لذا هیچ دردی از مینسک بواسطه پارگی آن وجود ندارد اما از آنجائیکه معمولا نیروی پیچشی به اندازه ای می باشدکه آسیب بخش های دیگر زانو را موجب می شود لذا درد در این حالت نیز وجود دارد. همزمان با پارگی مینیسک رباط جانبی داخلی (MCL) و رباط کرنری (Coronary ligament) که مینیسک را به بالای استخوان ساق متصل می کند معمولا نیز پاره می شود. لذا این امر باعث ورم مفصل زانو می شود.


ملاحظات ایمنی پیش از ورزش برای درد زانو


علاوه بر نبود عصب, مینیسک زانو از شریانهای خونی کمی بهره می برد که این امر باعث عدم بهبود پارگی مینیسک می شود. پارگی مینیسک باعث اختلال در مکانیزم زانو می شود بطوریکه حین خم وراست کردن زانو قفل شدگی زانو رخ می دهد. همچنین در این آسیب دیدگی مخصوصا هنگام راه رفتن روی راه پله زانو مکررا رها می شود.

درمان پارگی غضروف  

در بعضی موارد بعد از درد و ورم ابتدایی درد زانو آرام می گیرد و فرد آسیب دیده می تواند فعالیت های نرمال خود را انجام دهد که این امر به این  دلیل می باشد که یا پارگی جزئی بوده و یا فلپ (میزان خرابی و ول شدگی) ایجاد شده اختلالی در مکانیک زانو ایجاد نمی کند. برای مواردی که فلپ ایجاد شده بقدری است که باعث قفل شدن و رها شدن زانو شود عمل جراحی ضروری می باشد. عمل جراحی بصورت آرتروسکوپیک (Arthroscopically) انجام می شود که در آن جراح با استفاده از یک دوربین و یک دستگاه دفن کننده (Burring Device) سعی می کند که فلپ ایجاد شده در مینیسک را ازبین ببرد و سطح مینیسک را مسطح کند. در این مورد بیمار معمولا بمدت یک شب در بیمارستان خواهد بود و سپس می تواند فرآیند توانبخشی را آغاز کند.

اولین هدف در فرآیند فیزیوتراپی کاهش درد و ورم ناشی از آسیب دیدگی می باشد, لذا در این مورد استفاده از کیسه های یخی بمدت 20 دقیقه در هر دو ساعت جهت کاهش ورم و خونریزی بافتهای داخلی امری موثر می باشد.


ورزشهای کششی و حرکتی زانو

تمرینات بدنسازی برای تقویت زانو

ورزش با توپ جیم بال برای مفصل زانو


همچنین استفاده از زانوبند می تواند تا حدودی باعث بازیابی پایداری زانو شود و باعث جلوگیری از احساس رها شدگی زانو می کند. استفاده از زانوبند بهمراه فیزیوتراپی باعث افزایش کارایی زانو می شود. زانوبندهای مدرن طوری طراحی شده اند که بدون کاهش عملکرد زانو باعث افزایش پایداری آن می شود.

بعد از التیام زخمهای جراحی, هیدروتراپی باعث افزایش سفتی زانو می شود. استفاده از کیتهای شنا باعث می شود که فرد آسیب دیده در آب بدون اینکه کف استخر را تماس کند راه رود. هیدروتراپی باعث بازیابی رنج حرکتی زانو می شود و همچنین یک تمرین قلبی عروقی مناسب است. هیدروتراپی بعد از عمل پارگی مینیسک به دلیل اینکه وزنی روی زانو اعمال نمی کند امر خیلی موثری می باشد.

پیشگیری از آسیب پارگی غضروف زانو

 متاسفانه جلوگیری از این آسیب دیدگی کار بسیار دشواری می باشد. بهترین راه بالا بردن استقامت عضلات چهار سر ران و همسترینگ جهت حفاظت از زانو و جلوگیری از آسیب آن می باشد.