آرتروز عارضه ای است که در اثر آن غضروف زجاجی مابین مفاصل از بین می روند. این غضروف زجاجی مابین مفاصل مانع از تماس مستقیم استخوانهای مجاور با یکدیگر می شوند. بعبارت دیگر, غضروف زجاجی نقش یک روانکار را مابین مفاصل ایفاء می کند.

 در نتیجه بروز آرتروز شایع ترین علائم آن درد و سفتی مفاصل می باشد. این مسئله در آرتروز دست به اندازه ای می تواند باشد, که حتی انجام ساده ترین کارهای روزانه, مانند بلند کردن اجسام, حرکت دادن دست, نوشتن و تایپ کردن با درد همراه باشد. در نتیجه استمرار آرتروز و عدم انجام حرکات اصلاحی عضلات و تاندونهای دست دچار ضعف تدریجی شده و درد بخش جدایی ناپذیر از زندگی روزانه خواهد بود.

شایان ذکر است, همانقدر که تحرک بیش از حد باعث وخیم تر شدن شرایط آرتروز می شود, عدم تحرک نیز باعث وخیم تر شدن علائم آرتروز می شود. از اینرو انجام فعالیتهای ورزشی مستمر و استاندارد همواره به افراد مبتلا به آرتروز توصیه می شود. انجام حرکات ورزشی منظم و مستمر تا حد زیادی باعث کاهش علائم درد در افراد مبتلا به آرتروز می شود. اینگونه از حرکات اولا مانع از خشک شدن مفاصل و غضروف زجاجی بین آنها می شود ( این علائم مخصوصا هنگام صبح و در زمان بیدار شدن از خواب بیشتر خود را نشان می دهند), ثانیا این حرکات باعث تقویت عضلات اطراف مفاصل می شود که در نتیجه منجر به کاهش فشار وارد بر مفاصل دست در طی انجام فعالیتهای مختلف روزانه, مانند بازو بسته کردن در, می شود. علاوه بر موارد فوق این تمرینات باعث افزایش قابلیت انعطاف پذیری مفاصل دست می شود.


آسیبهای ناحیه مچ دست


در ادامه به بررسی حرکات ورزشی مناسب آرتروز دست, که می توان در خانه انجام داد, پرداخته می شود. توصیه می شود که اگر روزی, دو یا سه نوبت این حرکات را انجام می دهید, حتما یک نوبت را پیش از خواب و قبل از رفتن به رختخواب انجام دهید, زیرا این مسئله مانع از خشک شدن مفاصل ناحیه دست در هنگام صبح و در نتیجه درد ابتدای صبح می شود. اگر این امکان برای شما مهیا می باشد, به مدت 20 دقیقه قبل شروع به ورزش دست را با کیسه آب گرم, گرم کنید. این مسئله باعث تسکین درد در دست, افزایش گردش خون و کاهش سفتی دست می شود. همچنین, اگر برای آرتروز دارو مصرف می نمائید, توصیه می شود که حداقل 45 دقیقه بعد از مصرف دارو, ورزش را آغاز نمائید. همچنین پس از اتمام ورزش می توانید دست را بمدت 10 تا 15 دقیقه با کیسه یخ, سرد کنید. این مسئله باعث پیشگیری و کاهش ورم ناشی از فعالیت ورزشی می شود, که در نتیجه باعث کاهش درد نیز می شود. این تمرینات شامل:

1- مشت کردن دست

این حرکت ساده را می توانید در هر لحظه و مکانی که حضور دارید انجام دهید.این حرکت را ابتدا با دست چپ خود که بطور کامل باز است انجام دهید. به آرامی انگشتان دست خود را مشت کنید. لازم نیست که در این حرکت به دستان خود فشار وارد نمائید. سپس دستان خود را مجددا به آرامی باز کنید. این حرکت را برای 10 مرتبه انجام دهید. سپس این حرکت را, به همین تعداد, برای دست راست خود انجام دهید.


آرتروز مچ دست


2- کشش انگشتان (قسمت ابتدای انگشتان)

این حرکت باعث افزایش بازه حرکتی انگشتان و مچ دست, علاوه بر تسکین درد, می شود. در این حرکت کافیست که کف دست خود را, بطور کاملا ریلکس, بروی یک میز یا سطح صاف قرار دهید و سپس به آرامی انگشتان خود را, بدون اینکه فشاری به مفاصل دست خود وارد نمائید, بروی میز به حالت کشیده در بیاورید. این موقعیت را برای 30 تا 60 ثانیه حفظ نمائید و سپس دست خود را مجددا به حالت ریلکس در بیاورید. این تکنیک را حداقل 4 مرتبه برای هر دست خود انجام دهید.

 

3- کشش انگشتان (قسمت بالای انگشتان)

این حرکت باعث کشش و افزایش بازه حرکتی بندهای هر انگشت می شود. در این تکنیک کافیست که دست خود را کاملا باز کنید و سپس نوک انگشتان خود را به قسمت ابتدایی انگشتان بروی کف دست (مطابق شکل) متصل نمائید. این حالت را برای مدت 30 تا 60 ثانیه حفظ نمائید و مجددا دستان خود را به حالت اولیه بازگردانید. این حرکت را حداقل چهار مرتبه برای هر دست انجام دهید.

 

4- کار با حلقه, توپ و فنر تقویت مچ دست

این حرکت باعث تسهیل در گرفتن و حفظ اجسام مختلف و همچنین تسهیل در باز و بسته کردن در می شوذ. در این تکنیک, کافیست که یک توپ اسفنجی را تا جائیکه می توانید, برای چند ثانیه, فشار دهید. این حرکت را 10 تا 15 مرتبه برای هر دست انجام دهید و کافیست که هفته ای سه مرتبه این حرکت را انجام دهید. لازم است که هر روز که این تکنیک را انجام دادید بمدت 48 ساعت این تکنیک را انجام ندهید.

5- بلند کردن انگشتان

این تکنیک باعث افزایش بازه حرکتی و انعطاف پذیری انگشتان می شود. برای انجام این تکنیک کافیست که کف دست خود را بروی یک میز قرار دهید, و سپس به ترتیب انگشتان خود را از انگشت شست تا انگشت کوچک از روی میز بلند کنید. اگر انجام این تکنیک برای شما مشکل می باشد می توانید تمامی انگشتان خود را بطور همزمان از روی میز بلند کنید و سپس روی میز قرار دهید. این تکنیک را 12 مرتبه برای هر دست انجام دهید.

 

 

6- اکستنشن انگشت شست

انجام این تکنیک باعث تقویت عضلات انگشت شست می شود که این مسئله باعث تسهیل در گرفتن اجسام می شود. برای انجام این حرکت کافیست که یک کش دور دستان خود بکشید و کف دست خود را روی یک میز قرار دهید. سپس مطابق شکل انگشت شست خود را تا جائیکه می توانید از انگشت مجاور دور کنید. این مو قعیت را بین 30 تا 60 ثانیه حفظ نمائید و سپس به موقعیت اولیه بازگردید. این تکنیک را 15 مرتبه برای هر دست انجام دهید.

تهیه کننده: برنا اسپرت