پیچش انگشت شست که اغلب به آن آسیب شست اسکی باز, به علت اینکه در این ورزش زیاد رخ می دهد, نیز گفته می شود یکی از دلایل اصلی درد و ورم شست دست می باشد.

این آسیب دیدگی اشاره به آسیب لیگامان اولنار جانبی در پایه انگشت شست دارد. این آسیب دیدگی در نتیجه اعمال نیرو به شست و حرکت آن به سمت دور شدن از دست ایجاد می شود.

از جمله ورزشهای دیگری که مستعد این جراحت می باشند می توان به دروازه بانی و راگبی اشاره کرد.

از آنجائیکه مکانیزم آسیب دیدگی بیشتر در اسکی رخ می دهد لذا نام آسیب شست اسکی باز تعریفی شایسته ای از آن می باشد.

چوب اسکی در زمان اسکی مانند اهرم عمل می کند و باعث اعمال نیروی باز شدن به شست می شود. اگر این نیروی وارده, که به لیگامان جانبی اولنار وارد می شود زیاد باشد باعث افزایش تنش و در نتیجه پیچش و یا پارگی می شود.

علائم و نشانه های پیچش انگشت شست

در نقطه لیگامان اولنار جانبی درد و حساسیت وجود دارد. این لیگامان در فضای بین پایه شست و پایه انگشت اشاره قرار دارد.

در موارد پیچش شدید در چند روز ابتدایی ورم و کبودی در محل جراحت وجود دارد. در شرایط مزمن پیچش شست که به موقع تشخیص داده نشده اند ممکن است که در محل مفصل یک ضخیم شدگی در اثر ورم بوجود بیاید. مفصل بین متاکارپال و استخوان شست ممکن است احساس سستی و ناپایداری کند.

قابلیت گرفتن اجسام کوچک بین انگشت شست و اشاره بدلیل ناپایداری مفصل MCP در نتیجه این آسیب دیدگی دچار مشکل می شود.

ارزیابی فیزیکی در تشخیص این عارضه بسیار مفید می باشد. اعمال تنش به لیگامان جانبی اولنار ناپایداری مفصل را نمایان می سازد. این عارضه از طریق گرفتن تصاویر اشعه ایکس در حالیکه به مفصل تنش وارد می شود قابل تایید می باشد اگرچه تصاویر اشعه ایکس همیشه به تنهایی کارساز نمی باشد.

درمان پیچش انگشت شست

درمان در زمان وقوع آسیب لیگامان جانبی اولنار انگشت شست با استفاده از کیسه های یخی و فشار بهترین روش می باشد. پزشک ممکن است جهت تسکین ورم و درد از داروهای ضدورم غیر استروئیدی استفاده کند. همچنین استفاده از ژل های ضد ورم نیز می تواند مفید باشد.

پیچش شست در حدود بین چهار تا شش هفته قابل درمان می باشد و در این زمان درمانهای فیزیوتراپی نیز می تواند صورت بگیرد. استفاده از درمان التراسوند در مراحل اولیه مفید می باشد, و ماساژ و متحرک سازی می تواند کمک به بازسازی لیگامان و بازگردانی عملکرد کند. چابکی و استقامت انگشت شست با استفاده از توپهای مخصوص انگشت قابل بهبود می باشد.

در صورت پارگی کامل لیگامان جانبی اولنار ممکن است که عمل جراحی صورت بگیرد. در بعضی موارد لیگامان پاره شده در بافت نرم در پایه شست گیر می افتد که به نام ضایعه استنر (Stener Lesion) معروف می باشد که نشان می دهدکه عمل جراحی چنانچه بهبود لیگامان معیوب باشد مناسب می باشد.

در بعضی موارد, آسیب لیگامان جانبی اولنار با شکستگی استخوان متاکارپال انگشت شست همراه می باشد که اگر این ازهم گسیختگی خوب جهت گیری شده باشد احتیاج به عمل نمی باشد در غیر اینصورت جهت قرار گیری مناسب استخوان انجام عمل جراحی مناسب می باشد.

پارگی لیگامان جانبی اولنار بدون ضایعه استنر ظرفیت خوبی جهت ترمیم بدون نیاز به عمل جراحی دارد. به همین دلیل, بعضی از پزشکان در گچ های مخصوص شست سعی دی بی حرکت گذاشتن انگشت شست می کنند. به شرط فرآیند توانبخشی موفقیت آمیز بازگشت به فعالیت ورزشی بعد 10 تا 12 هفته امکان پذیر می باشد.

اگر بعد از درمانهای محافظه کارانه همچنان ناپایداری در شست وجود داشته باشد لذا انجام عمل جراحی ضروری می باشد. روش های جراحی متفاوتی وجود دارد اما اساسا جراحان عمل جراحی را بوسیله سیم و بخیه انجام می دهند.

پیشگیری از آسیب رگ به رگ شدن انگشت شست

برای دروازه بانهای فوتبال, بازیکنان راگبی و فوتبال آمریکایی استفاده از باندهای محافظ یاعث افزایش پایداری مفصل شست و کاهش احتمال آسیب دیدگی می شود. برای ورزشکاران اسکی که احتیاج به گرفتن توپ نمی باشد لذا استفاده از ساپورت های شست خیلی کار ساز می باشد.

آسیب انگشت شست اسکی باز حدود 10 درصد از آسیب های ورزش اسکی را تشکیل می دهد. لذا استفاده از ساپورتهای شست تا حدود زیادی باعث محافظت از لیگامان اولنار جانبی می شود بدون اینکه محدوده حرکتی آنرا از بین ببرد.