استفاده از دمبل بعنوان یکی از تجهیزات تمرینات بدنسازی دارای تاریخچه طولانی می باشد.  نمونه اولیه دمبل ها, هالترهایی (شکل 1) بودند که مشابه با دمبل های امروزی در یونان باستان مورد استفاده قرار می گرفتند. این هالترها از سنگ یا آهن ساخته می شدند و وزنی در بین 2 تا 9 کیلوگرم داشتند. اینگونه از هالترها بگونه ای ساخته می شدند که شامل یک جا دستی برای بدست گرفتن راحت آنها می بود.

اگرچه, یونانیان باستان, چینی ها, هندوها و افراد دیگری در سایر نقاط دنیا تمرینهای بدنسازی را انجام می دادند, اما اعتبار ساخت اولیه تجهیزات تمرینات بدنسازی بعنوان اولین تولید کننده آن به یونانیان داده شده است. یونانیان علاوه بر استفاده از این هالترها برای تمرینات بدنسازی, از آنها برای پرتاب های بلند نیز استفاده می کردند.

چماق هندی, که از نظر ساختاری شبیه دمبل می باشد, برای بیش از هزار سال در هندوستان مورد استفاده قرار می گرفته است. این میله های زوزخانه ای همچنین در اواخر قرن نوزده ام و اوایل قرن بیستم در کشورهای اروپایی و آمریکا محبوبیت داشته اند. از آنجائیکه شکل ظاهری این وزنه ها شبیه چماق می باشد, لذا به این گونه از وزنه ها چماق هندی گفته می شود. این وزنه های چوبی به شکل وزنه های بولینگ در ابعاد و سایزهای مختلفی وجود دارند. در زمان تمرین, ورزشکاران این وزنه ها را بصورت خاصی روی هوا می چرخانند. همچنین, این چماق ها از رنج وزن 1 کیلو گرم تا وزن 22 کیلوگرم وجود دارند. این چماق ها معمولا بصورت جفت, که بوسیله یک مربی رهبری می شد, در زمان تمرین و در یک حالت هماهنگ در هوا به چرخش در می آیند. لازم بذکر است که این تمرینات بسته به آمادگی ورزشکار و وزن چماق ها متفاوت بودند.


آشنایی با کش بدنسازی چهار جهته

انواع تجهیزات تقویت مچ دست

آشنایی با فوم رولر و انواع مختلف فوم رولر

آشنایی با مدیسین بال و انواع مختلف مدیسین بال


این امکان وجود دارد که واژه دمبل در زمان تئودور انگلستان نشئت گرفته باشد و اشاره به تجهیزاتی دارد که فرآیند به صدا در آوردن ناقوس های کلیسا (که کلمه انگلیسی ناقوس, بل (Bell) می باشد) را توسط مردم, بمنظور افزایش قدرت مورد نیاز برای به صدا در آوردن این ناقوس ها, شبیه سازی می کرده است. در این حالت زبانه زنگ به عقب رانده می شد بطوریکه دیگر صدایی تولید نمی شد. به همین دلیل, این وسیله به نام دام بل (dumb-bell) به مفهوم زنگ گنگ نامیده می شد. زمانیکه ورزشکاران شروع به تولید تجهیزات مورد نیاز خود برای بدنسازی نمودند, آنها نام دمبل را از همان گذشته حفظ کردند در صورتیکه شکل ظاهری آنرا تغییر دادند. در اوایل قرن هفده ام, تولید دمبل به شکلی که تقریبا مشابه آنچه که امروزه وجود دارد آغاز شد.

سه نوع اصلی دمبل ها, دمیل های قابل تنظیم, دمبل های ثابت و دمبل های سلکتوری می باشد. در ادامه به معرفی هر یک از این دمبل ها می پردازیم:

1- دمبل های قابل تنظیم شامل یک دسته فلزی و وزنه های متفاوت می باشند. معمولا وسط این دسته فلزی را جهت سهولت برای بدست گرفتن, دارای برجستگی هایی می باشد. وزنه های مختلف در دو انتهای این دسته قرار می گیرند و جهت جلوگیری از خارج شدن وزنه از دسته, از گیره استفاده می کنند. مزیت اینگونه از دمبل ها در این است که احتیاج به دو دسته و وزنه های مختلف جهت ایجاد دمبل با وزنه های متفاوت دارد. عیب این گونه از دمبل ها در این می باشد که هرگاه احتیاج به انجام حرکات مختلف (بعنوان مثال سر شانه عرضی و اسکات) می باشد, لازم است تا میزان وزنه تغییر پیدا کند. علاوه براین, مخصوصا برای ورزشکاران با سابقه تمرینی زیاد, رنج وسیعی از وزنه ها جهت افزایش استحکام و افزایش وزن تمرینی لازم می باشد.


آموزش 19 تمرین حرفه ای با دمبل جهت تقویت عضلات کل بدن

14 تمرین با دمبل جهت تقویت عضلات ناحیه شکم و فیله کمر

آموزش 13 تمرین با دمبل جهت تقویت و حجم دهی عضلات سینه

طراحی برنامه تمرینی برای ورزشهای سرعتی


2- دمبل های ثابت اغلب از جنس چدن ساخته می شوند, که یا بصورت یک دمبل مجزا و یا بصورت وزنه های متفاوتی که به یک دسته متصل شده اند ساخته می شوند. اغلب اوقات سطح رویی این وزنه ها را با پلاستیک یا نئوپرن پوشش می دهند که باعث ایجاد یک لایه محافظ جهت جلوگیری از آسیب به سطح زمین می شود. ارزانترین مدل دمبل های ثابت (و البته کم دوام ترین نوع آن) از جنس سیمان بوده که با یک لایه لاستیکی پوشش داده می شود. مزیت اصلی دمبل های ثابت در این می باشد که احتیاج به تغییر وزن مداوم جهت تمرین نمی باشد. تمرین با اینگونه از دمبل ها به سادگی انتخاب وزن مورد نظر از میان دمبل های موجود و در دست گرفتن و تمرین کردن با آن می باشد. عیب اینگونه از دمبل های ثابت در مقایسه با دمبل های قابل تنظیم در این می باشد که احتیاج به رنج وسیعی از دمبل های ثابت جهت پوشش تمامی وزن مورد نیاز ورزشکاران برای تمرینات مختلف می باشد.

3- یک مدل نسبتا جدید دمبل ها در مقایسه با دو دمبل قبلی دمبل های سلکتوری می باشند. در اینگونه از دمبل ها ورزشکار بجای وزنه های دمبل, یک پین را به وزن مورد نظر خود منتقل می کند و شروع به تمرین کردن می کند. دمبل های سلکتوری دمبل هایی می باشند که در آن مجموعه ای از وزن های مختلف روی یک نگهدارنده دمبل قرار دارند. دسته دمبل در داخل این مجموعه وزنه قرار دارد. انتخاب وزن مورد احتیاج در اینگونه از دمبل ها از طریق حرکت دادن یک پین و یا چرخش یک دستگیره به وزن مورد نظر امکان پذیر می باشد. در اینصورت فقط وزنی که توسط پین نگه داشته می شود در زمان حرکت دمبل از روی نگهدارنده دمبل جدا می شود. دمبل های سلکتوری از این حیث که فقط به دو دمبل بجای چند دمبل با وزن های مختلف احتیاج دارد, دارای مزایای مشابهی با دمبل های قابل تنظیم می باشد. عیب اینگونه از دمبل ها در این می باشد که هر بار که احتیاج به تغییر وزن باشد باید پین را به وزن مورد نظر منتقل کرد که البته این امر مسئله مهمی نمی باشد و فقط کمی وقت گیر می باشد.